آزمونی از پدیده جایگزینی اجباری دراقتصاد ایران

سرمایه گذاری و نحوه تأمین مالی آن از مباحث مهم درتوسعه اقتصادی و مورد توجه خاص اقتصاد دانان است.در ادبیات اقتصادی ، گسترش سرمایه گذاریهای دولتی احتمالاً به کاهش فرصتهای سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی می انجامد. به عبارت د یگر سرمایه گذاریهای بخش دولتی جایگزین سرمایه گذاریهای بخش خصوصی ( Out- Crowding ) می گردد.در این مقاله سعی شده است تا به این سوال اصلی پرداخته شود که آیا سرمایه گذاری دولتی در اقتصاد ایران محدودیت معنی داری برای سرمایه گذاریهی خصوصی بوجود آورده است؟ آزمونهای لازم برای پاسخ گویی به سوال فوق بر اساس مدل بلجر و خان (Khan & Blejer) صورت گرفته و بدلیل محدودیتهای آماری و بویژه در خصوص موجودی سرمایه و سطح مطلوب آن و سطح روند سرمایه گذاری دولتی از تکنیکهای مختلفی بهره برداری شده است.نتایج بدست آمده در مورد آزمون سرمایه گذاری بخش خصوصی در ماشین آلات نسبتاً رضایت بخش است.بطور کلی می توان ادعا نمود در ایران پدیده جایگزین اجباری از نوع مالی آن بارز نیست بلکه عمدتاً سرمایه گذاریهای دولت جنبه تشویقی و تکمیلی برای بخش خصوصی داشته اند